تاریخچه :
پیشینه ساخت نخستین نسخههای کتاب به دوران باستان بازمیگردد، زمانی که بشر برای نخستین بار نیاز به ثبت و نگهداری دانش، قوانین و اسطورهها را احساس کرد. قدیمیترین اشکال کتاب، الواح گلی بودند که سومریان در حدود ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد در میانرودان (بینالنهرین) با خط میخی بر روی آنها مینوشتند. این الواح بهعنوان اسناد اداری، دینی و حقوقی مورد استفاده قرار میگرفتند. پس از آن، در مصر باستان، پاپیروس – مادهای مشابه کاغذ که از گیاه پاپیروس ساخته میشد – جایگزین الواح شد. متون بر روی طومارهای پاپیروسی نوشته میشدند که شکلی از کتابهای اولیه بودند.
الواح گلی
تحول واقعی در ساخت کتاب با پیدایش کدکس (Codex) در دوره امپراتوری روم رخ داد، که شکل ابتدایی کتابهای جلددار امروزی بود. در قرن اول میلادی، به جای طومار، صفحات پاپیروس یا پوست حیوانات (پارشمن یا ولوم) تا شده و بهصورت منظم به هم دوخته میشدند. این فرم جدید دسترسی به مطالب را سادهتر و حمل آن را آسانتر کرد. با گسترش مسیحیت، استفاده از کدکس به عنوان وسیلهای برای ثبت متون مقدس رایج شد و به تدریج جایگزین طومار گردید. از آن زمان به بعد، مسیر توسعه کتاب با تحولات بزرگتری مانند اختراع چاپ در قرن ۱۵ ادامه یافت، اما نخستین نسخههای کتاب به همین شکلهای ابتدایی و دستی بازمیگردند.
